Έργο
Πελάτης: Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
Τοποθεσία: Θεσσαλονίκη
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΙΔΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΛΑΣΗ – ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ’’ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ’’ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ ΣΤΡΕΜΠΕΝΙΩΤΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΝΕΑΠΟΛΗΣ – ΣΥΚΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Η εταιρεία μας συμμετείχε στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ιδεών για την ανάπλαση – ανάδειξη της ’’Βαλκανικής Πλατείας’’ στην περιοχή του πρώην στρατοπέδου Στρεμπενιώτου του Δήμου Νεάπολης – Συκεών Θεσσαλονίκης. Σκοπός της μελέτης είναι η νέα διαμόρφωση του χώρου μέσω της αναδιοργάνωσης των χρήσεων γης και των προσβάσεων στο χώρο, με την αναμόρφωση – ανακατασκευή των υπαρχόντων εγκαταστάσεων και με την χωροθέτηση νέων κτιριακών εγκαταστάσεων, ώστε να εξυπηρετηθούν οι λειτουργίες που προβλέπονται από το Πρόγραμμα που περιλαμβάνεται στην Προκήρυξη του διαγωνισμού. Πιο συγκεκριμένα, ο χώρος της «Βαλκανικής Πλατείας» αναδιαμορφώνεται με σκοπό να φιλοξενήσει τις εκδηλώσεις του ομώνυμου φεστιβάλ, τις τοπικές ανάγκες του Δήμου για υπαίθριες συγκεντρώσεις / εκθέσεις, κτλ, τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων της περιοχής για ανάπαυλα-αναψυχή σε ελεύθερους χώρους πρασίνου, πλατείες, παιδικές χαρές κ.τ.λ., την αύξηση των ελεύθερων δημόσιων χώρων και των κοινόχρηστων / κοινωφελών χρήσεων, τις ανάγκες στάθμευσης αυτοκινήτων και την κυκλοφοριακή σύνδεση της περιοχής.
Βασικές συνθετικές αρχές της προτεινόμενης λύσης μας ήταν η οικονομικότητα της λύσης, ο βιοκλιματικός – αειφόρος σχεδιασμός του χώρου και η διατήρηση και ανάδειξη του χαρακτήρα του υπαίθριου δημόσιου χώρου. Η κεντρική ιδέα της προτεινόμενης λύσης ήταν η δημιουργία μίας βασικής διαδρομής – περιπάτου η οποία θα συνδέει όλες ενδιαφέρουσες επιμέρους λειτουργίες και χρήσεις της πλατείας και μέσω της οποίας θα μπορεί κανείς να απολαύσει τον υπαίθριο δημόσιο χώρο που επανασχεδιάζεται. Η διαδρομή που δημιουργήθηκε εισάγει τον επισκέπτη στην Βαλκανική Πλατεία, τον οδηγεί μέσω δύο πλατειών στον κυρίως εκθεσιακό χώρο των περιπτέρων και στον χώρο του θεάτρου, ακολούθως τον μεταφέρει ομαλά στον χώρο ΚΑΠΗ – ΚΗΦΗ – Αναψυκτήριο και στο Πάρκο Περιβαλλοντικής Αγωγής, τον οδηγεί μέσα από παιδικές χαρές – επιμέρους πλατώματα και τον καταλήγει στο Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής και στην έξοδο της Πλατείας. Βασικό κριτήριο που καθόρισε σε μεγάλο βαθμό την προτεινόμενη σχεδιαστική λύση ήταν η κλιμακωτή διάρθρωση των εγκαταστάσεων από τα ψηλότερα προς τα χαμηλότερα επίπεδα της διατιθέμενης έκτασης, ώστε το κύριο επίπεδο της πλατείας να έχει μπροστά του «ανοικτό» προς βορά ορίζοντα, όπου και η ενδιαφέρουσα θέα προς τους γύρω λόφους. Επίσης, κύριο στόχο της μελέτης απετέλεσε η οργάνωση ενός συστήματος ελευθέρων και κλειστών χώρων σύμφωνα με το πρόγραμμα της Προκύρηξης του Έργου με τρόπο που να δημιουργηθεί ένας ενιαίος πολυλειτουργικός χώρος- τοπόσημο για την ευρύτερη περιοχή, με δυνατότητες εξυπηρέτησης τόσο των καθημερινών αναγκών των κατοίκων σε χώρους αναψυχής, άθλησης και παιχνιδιού, αλλά και ασφαλούς στάθμευσης σ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, όσο και των εποχιακών απαιτήσεων κατά τις εκδηλώσεις της Βαλκανικής Εβδομάδας, που αποτελεί πλέον θεσμό για τον Δήμο και την ευρύτερη περιοχή, αλλά και άλλων ανάλογων εκδηλώσεων (φεστιβάλ κλπ) που μπορεί να προκύψουν στο μέλλον, με την αξιοποίηση των νέων εγκαταστάσεων και εξοπλισμού. Στα πλαίσια αυτά, επιδιώχθηκε ώστε οι πολλαπλές επί μέρους χρήσεις που προβλέπονται από το πρόγραμμα να συνδεθούν λειτουργικά, αλλά και αισθητικά μεταξύ τους, ώστε να αλληλοσυμπληρώνονται όπου χρειάζεται (π.χ. Θέατρο-Γήπεδο, πλατεία-Εκθεσιακός Χώρος, Γήπεδο-Χώρος Στησίματος Εποχιακών Περιπτέρων,κ.τ.λ.), με την οικονομικότερη κατά το δυνατόν κατασκευή που να διέπεται απο βιοκλιματικότητα και βιωσιμότητα. Όσον αφορά τα λειτουργικά κριτήρια παρέχεται η δυνατότητα εναλλακτικών τρόπων «εκμετάλλευσής» των επιμέρους κατασκευών, χώρων και χρήσεων, σε μόνιμη ή εποχιακή βάση (πχ θέατρο, εκθέσεις, περιοχές για παιδιά και μεγάλους, αποθηκευτικοί χώροι, χώροι στάθμευσης, περίπτερα – παγκάκια, κλπ). Η αισθητική της λύσης επιδιώκεται μέσω των αρμονικών χαράξεων του χώρου για την δημιουργία στάσεων και περιπάτων, μέσω της δημιουργίας ελαφρών όγκων από σύγχρονα υλικά (γυαλί – μέταλλο – μπετόν) ενταγμένων στο περιβάλλον και στις κλίσεις του εδάφους. Κρίσιμο παράγοντα σχεδιασμού απετέλεσε η βιοκλιματικότητα-βιωσιμότητα της λύσης μέσω της χρήσης τοπικών και ανθεκτικών υλικών σε δάπεδα και κτίρια, ελαφριών κατασκευών, σκιάστρων σε στάσεις αλλά και σε διαδρομές (βλ. Περίπτερα που μετατρέπονται σε σκίαστρα-παγκάκια), μέσω της κατάλληλης χωροθέτησης και προσανατολισμού των κτιριακών όγκων, της χωροθέτησης κατάλληλων φυτεύσεων, της χωροθέτησης υγρών στοιχείων για φυσικό δροσιμό, κ.τ.λ.
