Προπαρασκευαστικές Ενέργειες Ωρίμανσης: Μελέτη Ενεργειακής Αναβάθμισης κεντρικού κτιρίου Πανεπιστημίου Πειραιώς, επί των οδών Καραολή & Δημητρίου 80 στον Πειραιά
Στις 11.03.2022 υπεγράφη η σύμβαση ανάθεσης εκπόνησης της μελέτης του θέματος, μεταξύ του οικονομικού φορέα «ΓΑΙΑ Α.Ε. ΜΕΛΕΤΩΝ Δ. ΜΑΜΟΥΝΗΣ & ΣΙΑ» και του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Αντικείμενο της εν λόγω μελέτης είναι η εξειδίκευση των παρεμβάσεων που πρέπει να υλοποιηθούν στο κτίριο του Πανεπιστημίου Πειραιώς ώστε, αφενός, να αναβαθμιστεί ενεργειακά στην κατηγορία Α και, αφετέρου, να ενταχθεί σε Χρηματοδοτικό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο, θα συνταχθεί μελέτη αποτύπωσης, ενεργειακή μελέτη (ΚΕΝΑΚ), οριστική μελέτη και μελέτη εφαρμογής που θα εξειδικεύει τις οικοδομικές και Η/Μ επεμβάσεις.
Πρόκειται για επεμβάσεις σε κτίριο με συνολικό εμβαδόν 23.117 m2 που αναπτύσσεται σε 2 υπόγεια, ισόγειο και 5 συνολικά υπερκείμενους ορόφους (Α’ ,Α’ άνω,Β’,Γ’,Δ’ & Ε’). Εντός των χώρων του κτιρίου εκπαίδευσης αναπτύσσεται ποικιλία υποστηρικτικών χρήσεων, γεγονός που αυξάνει τις ενεργειακές ανάγκες του κτιρίου.
Το κτίριο υφίσταται με την αρχική του μορφή από τις αρχές του 1980. Η αρχιτεκτονική μορφολογία του κτιρίου παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς είναι ένα εμβληματικό κτίριο το οποίο αποτελείται από πολυγωνικές κατόψεις (ως επί των πλείστων οκταγωνικά τμήματα που συνδέονται με ευθύγραμμα τμήματα μεταξύ τους) και άρα δημιουργούνται ενδιαφέρουσες όψεις με γωνίες, εσοχές και προεξοχές. Χαρακτηριστικό, επίσης, της αρχιτεκτονικής του κτιρίου είναι τα εκτεταμένα υαλοπετάσματα στις όψεις του, το βατό δώμα του, καθώς και τα στεγασμένα αίθρια με υαλοστάσια που συναντώνται στο εσωτερικό του και εξυπηρετούν τον εσωτερικό φωτισμό του κτιρίου.
Στο κτίριο πραγματοποιήθηκε αυτοψία στην οποία εντοπίστηκαν τα παρακάτω:
- Τα υαλοστάσια είναι παλιάς τεχνολογίας, χωρίς θερμοδιακοπή, και διαθέτουν μονούς υαλοπίνακες χωρίς αντηλιακή προστασία.
- Το δώμα του κτιρίου αποτελείται από οπλισμένο σκυρόδεμα, μόνωση υαλοβάμβακα και τελική επικάλυψη από τσιμεντόπλακες, ενώ υφίστανται αρκετά τμήματα οροφής τα οποία αποτελούνται από υαλοστάσια για την ενίσχυση του φυσικού φωτισμού στους κοινόχρηστους χώρους. Το δώμα του κτιρίου δεν έχει επισκευαστεί (παρά μόνο σε ένα μικρό τμήμα του) και χρήζει άμεσα επισκευής ως προς την υγρομόνωση και τη θερμομόνωση.
Όσον αφορά τα ηλεκτρομηχανολογικά του συστήματα, το κτίριο καλύπτει τις ανάγκες του σε ψύξη και θέρμανση μέσω αρκετών διαφορετικών συστημάτων που περιλαμβάνουν:
- Κεντρικό σύστημα λέβητα – καυστήρα αερίου.
- Κεντρικές αντλίες αέρος – νερού.
- Πλήθος τοπικών κλιματιστικών μονάδων.
Αυτή η πληθώρα χρήσεων (και συνεπακόλουθα διαφορετικών απαιτήσεων θερμικής άνεσης και ωραρίων λειτουργίας), αλλά και η παλαιότητα του κτιρίου, έχουν ως αποτέλεσμα στο κτίριο να υπάρχουν ξεχωριστά συστήματα θέρμανσης – ψύξης (λέβητες αερίου σε συνδυασμό με υδρόψυκτους ψύκτες, αντλίες θερμότητας, σύστημα VRV, τοπικά split units). Τεκμαίρεται επομένως ότι το υφιστάμενο κεντρικό σύστημα θέρμανσης και ψύξης δεν έχει τη δυνατότητα να καλύψει τις απαιτήσεις θερμικής άνεσης, είτε λόγω παλαιότητας, είτε λόγω αλλαγής των χαρακτηριστικών του κτιρίου σε σχέση με την αρχική μελέτη, ενώ στα 35 χρόνια λειτουργίας του κτιρίου έχουν γίνει επεμβάσεις επί της αρχικής μελέτης, όπως άλλωστε είναι και αναμενόμενο σε κτίρια αυτού του μεγέθους.
Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα, το κτίριο να είναι ιδιαίτερα χαμηλής ενεργειακής τάξης, καθώς εντοπίζονται ενεργειακές απώλειες τόσο σε επίπεδο αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και υλικών που έχουν χρησιμοποιηθεί, όσο και σε επίπεδο Η/Μ εγκαταστάσεων που έχουν ενσωματωθεί σε αυτό.
Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου που συμπεριλαμβάνονται στο μελετητικό αντικείμενο είναι οι εξής:
- Σύστημα θερμοπρόσοψης (σε όλο το κέλυφος του κτιρίου).
- Αντικατάσταση κουφωμάτων και υαλοπινάκων.
- Θερμομόνωση & υγρομόνωση δώματος.
- Αναβάθμιση φωτισμού.
- Εγκατάσταση Συστήματος Ενεργειακής Διαχείρισης Κτιρίου (BEMS).
- Εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος με δυνατότητα net metering.